God als bron van het kwaad?

Is God eigenlijk wat de Duivel wordt toegeschreven?

Door de eeuwen heen is God gepresenteerd als het toppunt van goedheid. De bron van liefde, rechtvaardigheid en orde. Maar als we de wereld om ons heen bekijken, en vooral de geschiedenis, dan rijst de verontrustende vraag: wat als God niet het goede vertegenwoordigt, maar juist het kwaad?

Miljoenen mensen zijn afgeslacht in Zijn naam. Oorlogen, kruistochten, inquisities, zelfmoordaanslagen..., telkens weer met hetzelfde excuus: het geloof, het goddelijke recht, het heilige woord. Dat kan geen toeval zijn. Dat komt ergens vandaan. En dat “ergens” ligt diep verankerd in de religieuze boeken die zogenaamd Gods wil openbaren.

In die geschriften wordt onderscheid gemaakt tussen gelovigen en ongelovigen, tussen rein en onrein, tussen wat mag en wat niet mag. Ze staan vol met vooroordelen en verboden: wie niet gelooft, hoort er niet bij. Wie geniet van het leven, van liefde, seks, vrijheid of onafhankelijk denken, wordt als zondig bestempeld. De mens wordt niet bevrijd door God, maar gevangen in schuld en angst.

En precies die angst is de voedingsbodem van het kwaad. Want wie bang is, is manipuleerbaar. Religie heeft dat eeuwenlang benut om macht te behouden. De belofte van de hemel en de dreiging van de hel zijn de stok en wortel van morele onderdrukking geworden. Als je je niet aan Gods woord houdt en onrein leeft, dan ga je naar de hel. Hou je je wel Gods woord, dan ga je naar de hemel. Het zijn allemaal dreigingen, vooroordelen en machtswellust wat er in die religieuze boeken staat vermeld, overgoten met een vleugje slijmerigheid en hypocrisie.

Maar misschien is God niet het kwaad zelf, maar is het de mens die zijn idee van God heeft gemaakt tot een spiegel van zijn eigen angsten, wraak en jaloezie. Maar als die spiegel ons beeld van het kwaad toont, dan is het eerlijk om te zeggen: de God die in veel heilige boeken wordt beschreven, is niet goed. Hij verdeelt, straft, verbiedt en eist gehoorzaamheid in plaats van begrip.

Het wordt tijd om dat te durven benoemen. Niet uit haat jegens gelovigen, maar uit liefde voor vrijheid en menselijkheid. Misschien moeten we stoppen met zoeken naar God buiten onszelf en leren dat het echte goede juist begint wanneer we ons bevrijden van het idee dat een hogere macht ons vertelt wat goed en kwaad is. Want al eeuwen weten we wat ons dat tot zelfs het heden heeft opgeleverd...., oorlog, verdriet, vernietiging, genocide en vele vele doden. En dat allemaal met "De wil van God" en met het geloofshandboek onder de arm.