Discriminatie begint thuis, wat kinderen te horen krijgen
Kinderen worden niet geboren met vooroordelen. Ze zien geen kleur, afkomst of geaardheid..., ze zien mensen. Pas later, wanneer de wereld hen woorden en blikken leert, begint het onderscheid. En vaak begint dat al aan de keukentafel.
Discriminatie en uitsluiting zijn geen instincten. Ze zijn aangeleerd gedrag. Een peuter die speelt op het schoolplein maakt geen onderscheid tussen de jongen met een andere huidskleur of het meisje dat een hoofddoek draagt. Maar als datzelfde kind thuis hoort dat “die mensen” anders zijn, gevaarlijk, lui, of minder waard, dan verandert iets. De onschuldige blik waarmee het kind naar de wereld keek, wordt vertroebeld door woorden die het nog niet eens volledig begrijpt.
Kinderen zijn spiegels. Ze nemen het gedrag van hun ouders over..., niet alleen wat ze zeggen, maar vooral wat ze doen. Een grapje aan tafel, een denigrerende opmerking over iemand in het nieuws, een opgetrokken wenkbrauw bij een ontmoeting: het lijkt onschuldig, maar voor een kind is het lesmateriaal. Zo wordt de kiem gelegd van vooroordelen die later moeilijk nog te corrigeren zijn.
Scholen, overheden en maatschappelijke organisaties doen hun best om inclusie te bevorderen, en dat is belangrijk. Maar als thuis de basis niet goed is, blijft het dweilen met de kraan open. We kunnen wel campagnes voeren en lespakketten maken, maar als een kind thuis hoort dat “iedereen gelijk is, behalve…”, dan wordt die boodschap ondergraven.
Ouders dragen dus een enorme verantwoordelijkheid. Niet alleen om discriminatie niet aan te leren, maar ook om actief het tegenovergestelde te doen: diversiteit te omarmen, nieuwsgierigheid aan te moedigen, en empathie te tonen. Kinderen leren van wat ze zien, niet van wat ze horen. Een ouder die met respect praat over anderen, die openstaat voor verschillen, die zichzelf durft te corrigeren..., dát is opvoeding die verschil maakt.
Discriminatie begint thuis, maar daar kan het ook stoppen. Het vraagt bewustwording, eerlijkheid en soms ook het erkennen van eigen blinde vlekken. Want wie wil dat zijn kind in een wereld leeft waarin iedereen wordt gezien en gewaardeerd, moet beginnen met wat het kind leert aan de eettafel.