Overdiagnostiek: Hoe de medische zorg een verdienmodel is geworden
“Uw ziekte is ons inkomen.” Het klinkt als een cynische grap, maar steeds vaker lijkt de medische zorg zich te bewegen richting een commercieel model waarin de patiënt niet centraal staat, maar de winst. Overdiagnostiek, het onnodig vaststellen van aandoeningen die geen kwaad kunnen, is daar een pijnlijk voorbeeld van.
De ontdekking die geld oplevert
Het begint vaak onschuldig. Een scan, een bloedtest of een preventief onderzoek. Voor de zekerheid, natuurlijk. Maar wat gebeurt er als er iets gevonden wordt dat eigenlijk geen kwaad kan? Een vlekje op de long, een knobbel die waarschijnlijk goedaardig is. Het antwoord: vervolgonderzoek. Voor de zekerheid, zeggen ze. In werkelijkheid betekent het vooral: extra declaraties.
De molen begint te draaien. Meer scans, biopsieën, consulten. Elk stapje een verdienmoment voor ziekenhuizen, specialisten en de farmaceutische industrie. De vraag is: wordt de patiënt daar echt beter van? Of vooral de bankrekening van de zorginstelling?
Van diagnose naar medicatie… en nog meer medicatie
En als het dan tegenzit, beland je ook nog in een cocktail van medicijnen. Voor de ene “aandoening” krijg je pillen, die vervolgens bijwerkingen veroorzaken. En jawel: daar zijn ook weer medicijnen voor. Het lijkt bijna een ingenieus verdienmodel: creëer een probleem (of overdrijf het), verkoop een oplossing, en als die oplossing nieuwe problemen veroorzaakt, verkoop nóg meer oplossingen.
Is het vergezocht om te denken dat dit bewust gebeurt? Sommigen beweren zelfs dat farmaceuten bijwerkingen niet alleen accepteren, maar strategisch inzetten om de markt levend te houden. Dat is moeilijk hard te maken, maar wie naar de miljardenwinsten in de farmaceutische sector kijkt, vraagt zich toch af: wie profiteert hier nu echt?
De prijs van zekerheid
We leven in een samenleving die geen enkel risico meer wil accepteren. Maar zekerheid heeft een prijs, en die prijs wordt steeds vaker in euro’s en in gezondheid betaald. Onnodige ingrepen, overbodige medicijnen en een afhankelijkheid van de medische molen die moeilijk te doorbreken is.
Terug naar echte zorg
De zorg zou moeten draaien om gezondheid, niet om winst. Dat betekent kritisch kijken naar overdiagnostiek, artsen opleiden om “niet behandelen” ook als optie te zien, en patiënten leren dat niet elk vlekje op een scan een doodvonnis is. Transparantie over geldstromen in de zorg en strengere regels voor farmaceuten zijn broodnodig om de balans te herstellen.
Angst verkoopt: hoe ziektes worden aangepraat om te verdienen
Je kunt er niet meer omheen. Zet de televisie aan, scroll door je sociale media, of loop een willekeurige straat door: overal word je geconfronteerd met ziektes. En niet zomaar ziektes...., enge, levensbedreigende ziektes. De boodschap is subtiel maar genadeloos: het kan jou ook overkomen, waarschijnlijk zelfs eerder dan je denkt.
En wat is de oplossing? Een volledige scan, een preventief onderzoek, een check-up “om er op tijd bij te zijn”. Want stel je voor dat je iets mist. Een klein stipje op een scan kan je leven redden, zeggen ze. Maar laten we eerlijk zijn: deze angstcampagnes zijn niet gemaakt om jou gerust te stellen. Ze zijn gemaakt om jou bang te maken. Waarom? Omdat angst verkoopt.
Het verdienmodel van de preventieve zorg
Voor die “geruststellende” scan mag je diep in de buidel tasten. Zelf betalen, want je bent tenslotte gezond...., of.... dat dacht je. Maar zodra dat eerste stipje, vlekje of schaduw wordt gevonden, begint het echte circus. Vervolgonderzoek, second opinions, extra testen. En voor elk stapje gaat de kassa rinkelen.
Ze verkopen geen gezondheid. Ze verkopen zekerheid. En zekerheid is het duurste product dat er bestaat, want 100% zekerheid krijg je nooit. Maar intussen blijf jij betalen.
Hulp of marketing?
Die mooie waarschuwingen op tv, die zogenaamd zo goedbedoelde adviezen om op tijd te controleren? Die zijn niet voor jouw welzijn gemaakt. Die zijn marketing. Slim verpakte angst. En achter elke angst schuilt een verdienmodel.
De preventieve zorgsector is een miljardenindustrie geworden. Hoe meer mensen zich zorgen maken, hoe meer klanten. En niemand wil de sukkel zijn die “te laat” was. Dus rennen we massaal naar de scanstraat.
Wie wint er, wie verliest er?
De farmaceutische industrie, de klinieken, de marketingbedrijven – zij winnen. Jij verliest. Niet alleen je geld, maar ook je gemoedsrust. Want hoe meer scans, hoe groter de kans dat er “iets” gevonden wordt. Iets dat vaak helemaal geen kwaad kan, maar je nu wél in een medische molen trekt waar je niet meer uitkomt.
Laten we eerlijk zijn: al die zogenaamd goedbedoelde campagnes zijn niet gemaakt voor jouw gezondheid. Ze zijn gemaakt voor hun winst. Gezondheid is geen businessmodel, maar zolang wij bang blijven, zal het dat zeker blijven. Want zodra gezondheid een product is, zijn wij allemaal klanten...., en klanten moeten blijven terugkomen.